W piątek 13 grudnia, w 43. rocznicę wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, zapraszamy na wykład zatytułowany „Wyjątkowe życzenia. Kartki bożonarodzeniowe i noworoczne z czasów podziemnej „Solidarności”. Wykład poprowadzi znany, warszawski krytyk sztuki, kurator wystaw i dziennikarz – Jerzy Brukwicki. Początek o godzinie 16:00 w sali wystaw czasowych Muzeum Regionalnego w Opocznie.
Wprowadzenie w kraju przez Wojskową Radę Ocalenia Narodowego stanu wojennego w nocy 12/13 grudnia 1981 roku wywołało rozpacz, złość, przygnębienie i lęk, zrodziło wiele zła i zagrożeń. Życie w warunkach zmilitaryzowanej codzienności stało się wyjątkowo trudne i bolesne. „Solidarność” zeszła do podziemia. Budowano struktury społeczeństwa walczącego o demokratyczne normy prawne, o wolność. Pierwsze ówczesny stan ducha Polek i Polaków odzwierciedlały napisy malowane na murach i płotach potępiające niechcianą, pezetperowską władzę i „wroni” zamach. Pragnienie niezależności i sprawiedliwości wyrażały nie tylko podziemne gazety i książki, uliczne protesty, opozycyjne wydarzenia i imprezy kulturalne, ironiczne rysunki i ilustracje, dowcipy i anegdoty, ale także podziemne kartki z bożonarodzeniowymi, noworocznymi i wielkanocnymi życzeniami, które pomagały przełamywać strach i przekraczać realia ówczesnej rzeczywistości. Przekazywane z ręki do ręki opowiadały o wsparciu w niedoli i tarapatach, bliskości i wzajemnej serdeczności, o spokojniejszej i rozważniejszej przyszłości. Wyrażały sprzeciw wobec przejawów zła, bezprawia, przemocy, fatalnych i przygnębiających warunków życia. Wywoływały śmiech i radosne emocje. Głosiły, że „Solidarność” żyje, a dobro i prawda zwycięży. Inspirowane wątkami religijnymi, motywami i symbolami bieżących wydarzeń i sytuacji odzwierciedlały pragnienia wolności, prawdy i szczęścia. Drukowano je na różne sposoby. Dzisiaj te niewielkie kartki papieru i kartonu przypominają o wydarzeniach i nastrojach panujących w bezlitosnych dla ludzi i ich pragnień, marzeń latach 80. ubiegłego wieku; stały się wyjątkowymi dokumentami i komentarzami naszej dramatycznej przeszłości, przypominają Polskę, o której już zapomnieliśmy.
Jerzy Brukwicki to także autor wielu oficjalnych i podziemnych wystaw polskiej sztuki w kraju i za granicą, kilkunastu publikacji o plakacie i grafice. Kolekcjoner plakatów i świątków – figurek Chrystusa Frasobliwego. Wieloletni szef Galerii Krytyków Pokaz w Warszawie. Współpracował m.in. z magazynem „LOT Kaleidoscope”, miesięcznikami: „Reklama”, „Kunstmarkt”, WIK, stroną internetową culture.pl. W latach 80. wydawał i redagował podziemne pismo o kulturze niezależnej „Wybór” oraz niezależny tygodnik „PWA. Przegląd Wiadomości Agencyjnych”.
Wstęp wolny!
